Uitstelgedrag: morgen doe ik het niet meer!

Uitstelgedrag, je kan je er zelf aardig mee in de weg zitten. Op de korte termijn lijkt het wel fijn: Je hebt geen zin in die moeilijke taak of je ziet ertegen op, dus even scrollen op social media is veel leuker of misschien toch even Netflixen…

Maar op de langere termijn is het echt geen pretje: door de stress die je hebt door alles wat is blijven liggen, deadlines die je niet hebt gehaald of het overzicht dat je kwijt bent. Je doet leuke dingen, maar niet op een tijd dat het de bedoeling is, waardoor je er niet écht van kunt genieten en je je schuldig voelt.

Uitstelgedrag is volgens Wikipedia: ‘Het uitstellen van taken die men eigenlijk wil of moet doen en waarbij men weet dat het uitstel waarschijnlijk niet goed is en tot moeilijkheden of extra stress zal leiden. Daarom wordt dit soms ook irrationeel uitstel genoemd.’

Maar deze uitleg over het aapje is veel leuker: (en heel duidelijk en herkenbaar 😉 )

Oorzaken van uitstelgedrag

Er zijn verschillende oorzaken van uitstelgedrag en iédereen doet het wel eens, dus voel je er vooral niet schuldig over. Maar inzicht is wel het begin om iets aan te pakken waar je last van hebt.

Als ik kijk naar waar ik van ga uitstellen, dan kom ik op het volgende lijstje. Je leest er meteen bij hoe je het aan kan pakken, dus daar gaan we:

Hoge lat voor jezelf/perfectionisme

Je vindt dat je veel meer moet kunnen dan je nu doet. En als je het niet perfect kan doen….dan maar liever niet. Maar als je nooit ergens mee begint, dan gaat er sowieso geen goede uitkomst komen. En pas als je dingen doet, weet je of het lukt of dat je er nog in kan groeien.

Op zo’n moment beperk ik de tijd om erover na te denken en onderzoek te doen en kies ik de eerste kleine stap die ik kan gaan doén. En….actie!

Moeilijk onderscheid maken tussen hoofdzaken en bijzaken

Soms weet je wel wat je allemaal moet doen, maar is het lastig om onderscheid te maken in hoofdzaken en bijzaken. Je weet gewoon niet waar je moet beginnen! Alles lijkt urgent, maar is dat ook wel zo?

Het is dan handig om te weten wat je doelen en eventuele projecten zijn. Waar wil je naar toe? Zodra je duidelijk hebt wat de uitkomsten zijn die je wil behalen en hoe lang je daar de tijd voor hebt, kun je gaan brainstormen wat dan de verschillende stappen zijn die je daarvoor moet zetten. Je kunt hiervoor een mindmap maken of het op een papier uitschrijven en dit daarna ordenen op de juiste volgorde die nodig is voor je verschillende stappen.

Impulsief zijn

Impulsief zijn, dat kan ook een oorzaak van uitstelgedrag zijn. Volgens dit artikel in Quest is het zelfs genetisch bepaald. Zelf ben ik niet zozeer impulsief, maar kan ik wel rondlopen en van alles zien waar ik iets mee wil of moet doen.

Als ik niet uitkijk begin ik dan met stoffen, kom ik onderweg een tijdschrift tegen met een interessant artikel, zie ik de was die opgeruimd moet worden en ben ik voor ik het weet weer een hele tijd verder, zonder dat ik aan m’n werk ben toegekomen. (Lang leve het thuiswerken, not!) Goed plannen zorgt ervoor dat je dit voorkomt. Je weet wanneer je wat gaan doen en je wil je daar dan ook aan houden.

Niet voldoende uitgedaagd zijn of het past niet bij je

Als je veel dingen moet doen die je gewoon ronduit saai vindt of die niet bij je passen, kan dit ook een oorzaak van uitstelgedrag zijn. Het is zo belangrijk om dingen te doen waar je enthousiast van wordt, waar je je tanden in wil zetten en je een voldaan gevoel aan overhoudt.

Als ik merk dat ik al zuchtend aan de gang ga, dan weet ik dat ik hier weer even naar moet kijken. Hoe kan ik dit weer leuk maken? Kan ik er bijvoorbeeld een spel-element aan toevoegen. (Binnen 20 minuten moet ik zoveel mogelijk….) Móet ik het wel doen of kan ik het ook laten? En als het toch gedaan moet worden: moet ík het dan doen? Misschien kan iemand anders het wel doen, die het wel leuk vindt.

Moeilijk tijd kunnen inschatten

Als je het lastig vindt om de tijd in te schatten van hoe lang iets duurt, dan kan het een reden zijn om uit te stellen. Je denkt dat je veel langer nodig hebt dan daadwerkelijk het geval is of je overziet het niet meer en begint er daarom maar niet aan.

Gelukkig zijn er manieren om beter in te leren schatten hoe lang iets duurt. Ik schreef er deze blog over. Als ik duidelijk heb welke stappen ik moet nemen en hoe lang elke stap gaat duren, dan is in actie komen zoveel makkelijker!

Emoties of stress

Je voelt je niet lekker, gestrest of moe. Het voelt alsof alles al heel veel moeite kost. Dan is het veel makkelijker om toe te geven aan uitstelgedrag. Je bent dan meer bezig met je want-self (de korte termijn: ‘Ik wil ’t, nu!’) dan met je should-self (de lange termijn: “Wat is het goede om te doen?”). Je lijf of emoties zitten je in de weg.

Op zo’n moment is het natuurlijk altijd goed om te kijken naar wat je nodig hebt. Misschien helpt een lang bad of even een siësta houden. Maak wat lekkers te eten klaar of speel even een kwartiertje een spelletje op je telefoon. Maar daarna ga je wél weer verder. Je hoeft dan natuurlijk niet het moeilijkste uit te kiezen om te doen. Maar voor je gevoel is het wel het fijnst als je iets nuttigs doet waar je een voldaan gevoel aan overhoudt.

Afgeleid of steeds onderbroken worden

Als je steeds afgeleid of onderbroken wordt, dan kun je veel sneller het gevoel hebben de handdoek in de ring te gooien en maar helemaal niks meer te gaan doen. Het kost je al veel energie om je te concentreren op waar je mee bezig bent en die energie kun je niet meer besteden aan doorzetten.

Ik probeer dit zelf altijd voor te zijn door die dingen, waar ik me het meest bij moet concentreren of die ik het moeilijkst vind, op een rustig moment te plannen. Een tijdstip waarop ik nog genoeg energie heb én ik de meeste afleiding voor kan zijn. Dan kun je de makkelijke klusjes, zoals de was opvouwen of je mail uitzoeken doen op de momenten dat je energie al bijna op is.

Waar krijg jij uitstelgedrag van?

Zaten er herkenbare punten bij? Ik hoop dat je er wat aan had zo met de mogelijke oplossingen erbij. Heb je nu nog andere redenen waardoor je gaat uitstellen en weet je niet wat je ermee moet doen?

Laat het me gerust weten, dan kijk ik met je mee en komen we vast tot een goede oplossing! Je kunt me mailen via het contactformulier bovenaan de pagina of een berichtje achterlaten onder deze blog. Veel succes!

Groetjes Evelien