Als er iemand is die interessant en goed onderzoek doet naar geluk en naar het gedrag van mensen dan is het Gretchen Rubin wel. Ze schrijft erover op haar website, heeft een podcast samen met haar zus en er zijn al een aantal boeken door haar uitgebracht over geluk en gewoontes.
Een daarvan is “Steeds beter“. (aff.) Een aanrader om te lezen als je geïnteresseerd bent in het aanpakken van je gewoontes om meer te kunnen bereiken en je gelukkiger te voelen. In dit boek heeft ze ook een leuke theorie over het zijn van een Moderator (middelaar) of een Abstainer (geheelonthouder) die ik graag met je wil delen.
Moderator of Abstainer
Waar het hier om gaat is hoe je omgaat met verleidingen en dingen die je graag anders zou willen doen. Zo kun je last hebben van teveel (“slechte” dingen) eten of drinken, veel te veel op je telefoon zitten, te lang tv-kijken, last hebben van een socialmedia-verslaving en ga zo maar door. Allemaal dingen die beïnvloeden hoe je je voelt en hoe productief je bent.
Hoe je deze verleidingen het beste aanpakt, hangt volgens Gretchen af van welk type je bent. Vaak wordt er dan gezegd: je moet het gewoon met mate doen en afspraken met jezelf maken, maar dit werkt niet voor iedereen. Daarom de vraag: ben je een moderator (middelaar) of een abstainer (geheelonthouder)?
De moderator
Als je een moderator bent, dan hou je er niet van om jezelf iets helemaal te verbieden. Daar word je alleen maar opstandig van en dan ga je juist meer doen van wat niet goed voor je is of wat je niet meer wil.
Als je juist af en toe wél dat stukje chocolade neemt of een keer een aantal series achter elkaar kijkt, dan houdt je het makkelijker vol om het op een ander moment te laten. Door af en toe aan je verlangen toe te geven, wil je het uiteindelijk minder.
De 80/20 regel bij een dieet werkt voor moderators dan ook erg goed. Je eet dan 80% alleen wat je nodig hebt en wat gezond voor je is en 20% van je voeding is dan voor extraatjes. Maar voor abstainers werkt dit juist weer niet.
De abstainer
Als je een abstainer bent, dan vind je het juist makkelijker om ergens helemaal van af te zien. Als zij datzelfde blokje chocolade proberen te nemen, dan gaat ook meteen de hele reep eraan. Ze zijn meer alles-of-niet-types.
Ben je een abstainer dan blijf je steeds aan je eigen regels morrelen en dat kost veel energie. Als je een regel probeert op te stellen, zoals een moderator dat doet, dan blijf je steeds over die regel nadenken. Heb je bijvoorbeeld last van teveel op je telefoon zitten en is een bepaalde app je valkuil, dan helpt een regel als: “je mag het elke dag maar 30 minuten gebruiken” voor jou niet.
De verleiding blijft te groot en dan kom je al snel in: “ja, maar ik heb hard gewerkt, nu verdien ik het toch?”, “ach, die extra 10 minuten maken niet uit” of “morgen ga ik het echt anders doen”. Voor een abstainer is het makkelijker om die app gewoon te verwijderen. In een keer een beslissing nemen, waardoor de verleiding weg is en de rust weer terug komt.
Ben je altijd een moderator óf obstainer?
Als je om je heen kijkt, zul je zien dat mensen die een bepaald type zijn ook snel vinden dat hun manier de juiste is. Als moderator denk je dat een abstainer veel te streng is en het nooit vol gaat houden zo. En een abstainer snapt vaak niet hoe een moderator maar voor een stukje toe kan geven aan z’n verleiding en er dan ook echt mee kan stoppen.
Maar ben je ook altijd óf het een óf het ander? Ik denk dat het afhangt van de situatie en hoe groot een verleiding voor je is. En dat het in de loop van de tijd ook nog kan veranderen.
Want je kan nu helemaal verslingerd zijn aan bepaalde series en er niet mee kunnen stoppen, maar dat kan over een tijdje weer anders zijn. En misschien vind je het met bepaald eten makkelijker om een abstainer te zijn en het gewoon als off limits te beschouwen, maar kun je met je telefoon (waarbij je verleiding minder groot is) wel bepaalde afspraken met jezelf maken en je daar aan houden.
Hoe kun je het gebruiken
Het is in ieder geval fijn als je bepaald gedrag wil veranderen of meer tijd wil maken voor dingen die je écht belangrijk vindt om hier eens naar te kijken. Kun je het jezelf makkelijker maken door dingen gewoon niet meer te doen als je denkt dat je een abstainer bent? Of door bepaalde regels of voorwaarden voor jezelf te stellen als je een moderator bent?
En misschien kun je dan ook een bepaalde waarde die je hebt koppelen aan je gedrag. Als jij verbondenheid belangrijk vindt en je zit veel op je telefoon als je met een partner of vriendin samen bent, dan kun je deze waarde inzetten om je gedrag te veranderen. Zo is het tijdens de vastentijd voor mensen vaak makkelijker om van dingen af te zien, omdat de waarde van hun geloof belangrijker is dan het toegeven aan de verleidingen.
En in plaats van tegen jezelf te zeggen dat iets niet mag, kun je er ook van maken dat je ergens “vrij” van bent. Dan wordt het: ik ben geen alcohol drinker, in plaats van ik mag geen alcohol. Dat geeft meteen een ander gevoel.
Wat ga jij er mee doen?
Wat vind jij van het idee van de moderator en de abstainer? Denk je dat je een bepaald type bent? En ben je met sommige verleidingen wel eens veranderd van het ene type naar het andere?
Voor mij is het wel herkenbaar. Ik ben de meeste tijd een moderator en kan goed doseren en me aan bepaalde zelf opgestelde regels houden. Maar die chocohazelnoten hè……haha.
ps. Ben je benieuwd naar meer interessante ideeën van Gretchen? Ik schreef eerder al een blog over de 4 tendencies (neigingen) en of je een marathonloper, sprinter of uitsteller bent. En haar boek “Steeds beter” vind je hier. (aff.)
No Comments