Waarom je hoofd altijd iets af wil maken: het Zeigarnik effect

Je favoriete serie die je aan het kijken bent en waar je tóch nog snel even die laatste 2 afleveringen van kijkt, want dan is het seizoen afgerond. Of de puzzel waar je aan begonnen bent en waar je maar niet mee kan stoppen. Nog één stukje…En de notificaties van je Whatsapp, waardoor je nog even gaat kijken om dat cijfer van ongelezen apps weg te krijgen (en omdat je natuurlijk heel nieuwsgierig bent wie je geappt heeft). Het heeft allemaal met elkaar te maken. Het zijn namelijk voorbeelden van het Zeigarnik effect.

Ontdekking van het Zeigarnik effect

Psycholoog Kurt Lewin zat op een terrasje en bedacht zich dat het verbazingwekkend is dat obers zo goed bestellingen kunnen onthouden en precies weten aan welke tafels nog welke rekeningen openstaan. Maar dat die kennis ook meteen weg is, zodra de bestelling afgerekend is.

Psychologe Bluma Zeigarnik is dit gaan onderzoeken aan de hand van een groot aantal geheugenexperimenten. Wat ze ontdekte is dat onafgemaakte (onderbroken) taken beter onthouden worden dan voltooide taken. Onafgeronde zaken blijven door ons hoofd spoken. Je brein heeft geen rust totdat er een streep door gezet kan worden.

De voordelen

Dat heeft natuurlijk z’n voor- en nadelen. Een voordeel is dat het je kan helpen om dingen beter te leren en onthouden. Door iets niet in 1 keer te leren, maar gebruik te maken van het effect dat op tijd stoppen, als je nog niet klaar bent, je geheugen kan verbeteren. Het is dus beter om een aantal keer wat korter te leren, dan in 1 keer alles af te maken.

Ga hierbij niet multi-tasken. Dat is sowieso geen goed idee, maar het verstoort ook nog eens het Zeigarnik effect, omdat je dan meerdere onafgeronde taken in je hoofd hebt rondspoken en je niet meer gefocust aan 1 taak kunt werken.

Als je de neiging hebt om steeds uit te stellen, kun je het Zeigarnik effect ook in je voordeel gebruiken. Kies een simpele en laagdrempelige taak om mee te beginnen. Het starten is namelijk vaak het lastigst, maar door het effect wil je brein het afmaken als je eenmaal begonnen bent.

Als je dan vooraf bedenkt hoe lang je eraan gaat werken en wanneer én hoe lang je pauze is, dan zorg je voor je eigen succeservaringen.

De nadelen

Want het nadeel (de valkuil) van het af willen maken van taken door je brein, is de neiging om te lang door te gaan als je eenmaal bezig bent. En je brein is net als een spier, het heeft ook regelmatig rust nodig om te herstellen.

Een mooie richtlijn is 25 tot 40 minuten werken en 5 minuten pauze of 90 minuten en dan 10 minuten pauze. Maar kijk vooral wat bij jou past. Ga in die 5/10 minuten echt even iets anders doen. Bijvoorbeeld een stukje lopen om een kop koffie te halen of een snel huishoudelijk klusje.

Een ander nadeel van het Zeigarnik effect is dat onafgeronde taken voor stress kunnen zorgen. Ze blijven rondspoken en de neiging om het afgemaakt te willen hebben blijft aanwezig. Dit kan zorgen voor stress, piekeren en slecht slapen. Een goede manier van noteren en plannen kan hierbij weer zorgen voor rust.

It’s everywhere

Nu je dit Zeigarnik effect kent, zul je zien dat je het overal om je heen tegenkomt. Want wat hebben cliffhangers en trailers van film of series, notificaties en het winkelmandje van bol.com met elkaar gemeen? Juist, allemaal doen ze een beroep op jouw brein dat graag dingen af wil maken. 😁

Wil je geen blogs meer missen en meer handige weetjes, tips en tools ontvangen om productief in balans te zijn en meer te kunnen met minder moeite? Meld je dan hieronder aan voor m’n nieuwsbrief en ik hou je op de hoogte!

Fijne dag!
Evelien

[mailerlite_form form_id=6]