7 stappen om productief te zijn ondanks een beperking

Als je een beperking hebt in lichamelijke mogelijkheden of energie dan wil je het daar natuurlijk niet bij laten zitten. Het is soms (vaak?) frustrerend dat je minder kan dan een ander of dan je hoofd denkt aan te kunnen, maar je wil toch graag alles halen uit wat er wél mogelijk is en je dagen zo productief mogelijk maken.

Andere aanpak

Ik heb het daarom ook liever over een uitdaging dan over een beperking. Want je kán wel dingen, maar je moet het alleen soms anders aanpakken en benaderen dan anderen. Inmiddels heb ik hier alweer 20 jaar ervaring mee (Oef, ik word oud 😅) en heb ik veel bestudeerd en uitgeprobeerd hoe je meer kan doen met minder moeite. En hoe je je beter kunt voelen over jezelf, ondanks de hobbels op je pad.

Daarom deel ik hieronder de 7 stappen die mij geholpen hebben om beter met mijn beperking (uitdaging!) om te gaan en daardoor productiever te kunnen zijn. Er zitten zeker punten bij waar ik mezelf ook nog regelmatig aan moet herinneren. Kijk maar eens wat er voor jou goed zou kunnen werken:

1. Wees mild voor jezelf

Als je een chronische ziekte hebt of een ander soort beperking, dan kun je soms te streng zijn voor jezelf. Je vindt dat je meer zou moeten kunnen of doen. En je vergelijkt jezelf regelmatig met anderen. Maar wat levert je dat nou op? Je raakt er alleen maar gefrustreerd van. Dus wees mild voor jezelf, ook al is dit soms lastig: je hebt hier niet voor gekozen. Wat je wél kan kiezen, is hoe je ermee omgaat. Dat brengt ons bij punt 2:

2. Accepteer je beperking

Vechten tegen wat je beperkt kost een hoop energie en die heb je waarschijnlijk al niet in overvloed, dus is het belangrijk om daar zuinig mee te zijn. Jij bent jij met je eigen talenten, mogelijkheden en uitdagingen (en gebruiksaanwijzing 😁). Zodra je gaat accepteren hoe je in elkaar zit en wat jij kan, komt er een hoop rust. Je gaat kijken naar wat wél mogelijk is. Daardoor word je focus een stuk positiever en je dag veel leuker. De energie die je eerst stak in het vechten tegen wat je niet wil, kun je nu gebruiken voor productief werken aan dingen die je verder helpen.

3. Maak keuzes, je kan niet alles

Zoals ik in een vorige blog al schreef: je kan niet alles. Daarom is het belangrijk dat je voor jezelf duidelijk hebt wat jij het allerbelangrijkste vindt om op een dag te doen. Wat is je doel, waar wil je naartoe werken en wat moet je daar vandaag en deze week voor doen? Dit duidelijk krijgen, helpt op 2 manieren:

Ten eerste vallen er veel klusjes af die heel belangrijk lijken, maar eigenlijk zonde van je tijd en energie zijn. Bijvoorbeeld bepaalde huishoudelijke taken. Als dit je veel energie kost en je hebt de middelen/mogelijkheden om het door iemand anders te laten doen, doe dit dan! Het geeft jou energie en tijd om bezig te zijn met wat je écht wil en kan doen.

Ten tweede: doordat je weet wat je het belangrijkste vindt en waar je naar toe wil werken, krijg je overzicht. Het geeft je dag richting en je kunt ergens naar toe plannen. De kans is dan veel groter dat je bereikt wat je wil bereiken en je daar een voldaan gevoel aan overhoudt. Alle “ik-wil-ooit’s” die in je hoofd rond blijven spoken, maar waar je niks mee doet, kosten energie. Zonde toch!

Misschien denk je wel: ja leuk hoor, maar wat ik écht wil is door mijn beperking(en) helaas niet meer mogelijk. Bekijk dan eens hoe je ideale doel zo kunt aanpassen dat het op een andere manier wél mogelijk is. Als je bijvoorbeeld het liefst juf op een basisschool zou worden, maar dit is door je beperkingen niet mogelijk, kijk dan of werken als oppas of 1-op-1 met kinderen haalbaar is.

Wil je graag een hobby uitoefenen, maar zijn er redenen waarom dat niet meer lukt, kijk dan eens welke aanpassingen er mogelijk zijn. Bijvoorbeeld door een andere stoel, ergonomische werkplek of oordoppen tegen alle inkomende prikkels. Of misschien kun je de tijd verkorten die je eraan besteedt, waardoor het wél vol te houden is. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt.

4. Kleine stappen, dan kom je verder

Je bent geen wedstrijdje aan het doen. Je hoeft niet altijd meer, sneller en beter. Om lekker in je vel te zitten en niet over je grenzen te gaan, is het verstandiger om kleine stappen te nemen. Veel kleine stappen samen leveren net zoveel op. En je houdt doen wat je echt wil zo veel langer vol. Dus heb je een groot project dat je graag wilt bereiken: schrijf het uit, deel het op in kleine, haalbare stappen en plan die in.

5. Maak een ruime planning

Zorg dat er ruimte in je planning zit, zodat je je niet gehaast voelt en je niet over je grenzen hoeft te gaan. We zijn geneigd om een verkeerde inschatting te maken van hoe lang het duurt om iets te doen. Dat éven naar de winkel gaan voor een boodschap kan heel snel uitlopen als het druk is of je iemand tegenkomt en aan de praat raakt. En nog even snel iets uitprinten voor een afspraak kan veel stress opleveren als je printer net heeft bedacht om niet mee te werken.

Als je je dag plant, kun je als stelregel nemen dat je de tijd die je nodig denkt te hebben voor iets keer 1,5 doet. Als je denkt een uurtje bezig te zijn, maak er dan gerust 1,5 tot 2 uur van. Realistisch plannen scheelt veel stress en maakt productief werken beter mogelijk.

6. Bereid je goed voor en maak het je zo comfortabel mogelijk

Zorg dat je alles bij de hand hebt wat je nodig hebt. Heb je een slechte dag, ga er niet tegen vechten. Kijk wat je wél kan doen. Misschien kun je een dag vanuit bed werken (lang leve het op afstand werken) en kun je wat meer pauzes nemen. Doe dingen die minder energie kosten, maar die je wel belangrijk vindt.

Neem een kopje koffie en lees even een boekje of leuk artikel. Doordat je een overzicht hebt in wat je wil doen en wanneer je dat wilt doen, kun je ook makkelijk schuiven zonder gelijk het overzicht te verliezen. Door de rust te nemen die je nodig hebt, zul je uiteindelijk productiever zijn.

7. Vraag om hulp

Deze vind ik zelf denk ik het lastigst: om hulp vragen. Het liefst wil ik alles zelf kunnen, maar realistisch is dat natuurlijk niet. (Zeker niet als je een beperking hebt.) Dus kijk eens bij welke dingen je hulp zou kunnen gebruiken en wie je daarmee zou kunnen helpen.

Vind je het, net als mij, moeilijk, begin dan klein. Zoals iemand vragen een paar boodschappen voor je mee te nemen. Of een middagje op te passen, zodat je zelf andere dingen kunt doen of kunt rusten. Hulp vragen kan ook gezellig zijn en vaak vind je het zelf ook fijn om iemand anders te kunnen helpen. Het geeft een gevoel van nuttig zijn en samenhorigheid. Dat geldt voor anderen natuurlijk ook , dus dat mag je ze best gunnen😉.  

Dat waren ze, m’n 7 stappen om productiever te zijn met een beperking. Geen extra lijstje met to-do’s zoals je misschien had verwacht. Eigenlijk zijn het meer niet-meer-to-do’s en is het een stukje acceptatie dat je vooruit helpt. En dat maakt dat er uiteindelijk meer ruimte komt voor productief bezig zijn.

Zit er iets bij waar je mee zou willen beginnen, zodat je productiever kan zijn ondanks je beperking? En wat is dan je eerste stap?

Succes en een fijne dag!
Evelien