Het grote verschil dat proactief rusten kan maken

Je hebt iets gedaan waardoor je moe bent of je merkt aan andere signalen van je lijf dat het tijd is om te ontspannen en daarom besluit je te gaan rusten. Dit noemen we reactief rusten (en reactief gedrag). Er ontstaat een situatie, je krijgt signalen (van je lijf) en daar reageer je op. Maar hoe vaak ben je dan niet al te laat? Al te moe, te overprikkeld en helpt een beetje rust niet meer goed?

Proactief of reactief rusten

Reactief: “het overkomt me”

Met reactief gedrag laat je dus de omstandigheden of je gevoelens, jouw gedrag en keuzes bepalen. Als er iemand een hoop werk in je schoot dropt, dan ga je ermee aan de slag of je dat nu aankan of niet. En als je een slechte dag hebt en je rot voelt of pijn hebt, geef je er helemaal aan toe en komt er niks meer uit je handen. Reactief rusten doe je vaak pas op het moment dat je eigenlijk geen keuze meer hebt en je ook geen goed plan hebt voor wat het beste voor je werkt.

Proactief: “Ik heb de regie”

Bij proactief gedrag laat je je gedrag bepalen door je waarden, dat wat jij belangrijk vindt. Proactief zijn betekent dat je verantwoordelijkheid neemt voor jezelf en je leven. En dat je gedrag afhankelijk is van wat jij besluit en niet van je omstandigheden.

Bij proactief rusten heb je dus van tevoren al nagedacht over wat je nodig hebt, hoe jouw lijf het beste functioneert en wat je qua gezondheid belangrijk vind. Je hebt nagedacht over welke beweging je fijn vindt en goed voor je is en hoe je dat ook gaat doen. Je weet hoeveel ontspanning je nodig hebt en je hebt dit ingepland. Niet alleen op de manier van een dutje, een meditatie of op tijd naar bed gaan. Maar misschien heb je zelfs wel naar alle 7 soorten rust gekeken die je nodig hebt.

Door hier bewust mee bezig te zijn, ga je veel meer een gevoel van regie krijgen en daarmee ook vertrouwen en rust. Je weet dat je actief iets kunt doen om te zorgen dat je in balans blijft. Dat is voor mij 1 van de grootste “doorbraken” geweest in het leren omgaan met chronische pijn en vermoeidheid. Een ziekte of situatie overkomt je en kan echt enorm prut zijn, maar hoe je ermee omgaat heb je gelukkig zelf in de hand!

Makkelijk meer proactief rusten

Hoe kun je nu makkelijk zorgen voor meer proactief rusten? Want het klinkt natuurlijk een tikkeltje zakelijk dat “proactief” en daarmee een ver-van-je-bed-show, maar het zijn gewoon de dagelijkse dingen die voor jou belangrijk zijn en waar je invloed op hebt.

Bewust zijn

Wees je als eerste bewust van je gedrag. Als je op gaat merken wanneer je je reactief gedraagt, kun je gaan nadenken of dat wel is wat je wilt en of het ook anders zou kunnen. Dit kun je opschrijven en er een tijdstip voor kiezen waarop je gaat bedenken hoe je het anders kan doen. (dit lees je bij Stel doelen hieronder)

Je kunt het ook gaan opschrijven wanneer je iets proactiefs doet waar je een succes mee behaalt en waar je trots op bent. Bijvoorbeeld wanneer je in je agenda een half uur vrij hebt gehouden om een boek te lezen of iets anders te doen waar je weer van opgeladen bent. Door er zo bewust mee bezig te zijn, ga je steeds meer zien waar je controle over hebt en wat goed voor jou werkt.

Let op je woorden

De taal die je gebruikt zegt veel over hoe reactief of proactief je bent. Voorbeelden van reactief taalgebruik zijn: “Ja maar, mijn baas/partner/vriendin wil niet dat ik dat doe” of “Zo ben ik nu eenmaal.” Hiermee leg je de verantwoordelijkheid buiten jezelf. Als je zegt: “Ik kies ervoor om elke dag 20 minuten te wandelen” of “Ik wil elke avond om 22 uur naar bed gaan, dan kies je voor proactief gedrag/rusten.

Stel doelen

Met waar je je bewust van bent geworden bij stap 1 ga aan de slag. Wat vind je belangrijk om te veranderen en hoe ga je dat doen? Want als je niet weet waar je heen wilt, dan laat je je route bepalen door wat er om je heen gebeurt. Stel daarom doelen voor jezelf en werk deze uit in verschillende (liefst kleine) stappen.

Als jou doel is om meer slaap te krijgen per nacht, dan kun je eerst kijken wat nu je valkuilen zijn. Ik trap er bijvoorbeeld nog regelmatig in om ’s avonds de tv aan te laten en dan weer meegezogen te worden in een programma dat ik nog éven af wil kijken. En dat ik dan de volgende ochtend best wel spijt heb als ik weer eens zit te knikkebollen boven m’n 2e kop koffie 😊.

Een doel kan dan zijn om een tijd met jezelf af te spreken waarop je geen schermen meer aanzet. Bijvoorbeeld: om 21.30u zet ik de tv uit en ga ik niet meer op social media, nieuwssites en andere dingen op mijn telefoon. Je kunt hier een wekkertje voor zetten als reminder of je huisgenoot vragen om er samen op te letten. Zodat je zeker weet dat je je aan je voornemens houdt en op tijd naar bed gaat.

Wat verandert door proactief rusten

Het grote voordeel van proactief zijn in rusten en in je gedrag, is dat je zelf regie houdt. Het gevoel dat je kan sturen en goed voor jezelf kan zorgen vermindert stress en zorgt voor rust. Je bent je veel bewuster van de dingen die energie slurpen en hoe je dat anders kan doen, waardoor je je ontspannen en uitgerust blijft voelen. Klinkt goed toch?!

Maar proactief zijn is óók positief tegen jezelf blijven als het een keertje niet lukt zoals je je voorgenomen hebt. Als je in een beruchte valkuil trapt en je daar de consequenties van hebt. En dat is soms best lastig, maar o zo belangrijk. Je bent nog altijd zelf je beste cheerleader 😁👍.

Lukt het jou om proactief te zijn in rusten en in je gedrag? Op welk vlak zou je nog wel beter voor je rust willen zorgen of meer regie willen hebben?

Groetjes Evelien