Een van de lastigste dingen van omgaan met een chronische ziekte of beperking is denk ik wel om het aan anderen uit te leggen hoe het is. En dan bedoel ik niet de theorie van wat jouw ziekte of beperking inhoudt, maar hoe je het voor jou is om er in het dagelijks leven mee om te gaan.
De lepeltheorie
Als je van iemand hoort hoe het is om bijvoorbeeld fibromyalgie te hebben, dan kun je je daar wel iets bij voorstellen. Maar echt weten hoe het voélt is, heel begrijpelijk, lastig als je er zelf nooit mee te maken hebt gehad. Daarom vond ik het fijn toen ik las over de lepeltheorie. Het is een handige manier om anderen duidelijk te maken hoe het zit met jouw energie en mogelijkheden.
Ook als je geen beperking hebt, is het fijn om even te lezen. Zo begrijp je mensen beter die er wel mee te maken hebben. En je kan het ook op jezelf toepassen als je kijkt naar hoeveel je wil doen op een dag. Ook jij zult op een gegeven moment moe zijn en keuzes moeten maken.
Hoeveel lepels heb jij?
De lepeltheorie is bedacht door Christine Miserandino. Ze was met haar beste vriendin aan het eten toen zij haar vroeg hoe het is om ziek te zijn. Christine wist haar dat zo snel niet met woorden duidelijk te maken. Daarom raapte ze alle lepels bij elkaar die ze kon vinden en gaf ze aan haar vriendin. Daar zat haar vriendin dan met een bosje van 12 lepels 😄.
Christine legde uit dat het verschil tussen ziek zijn en gezond zijn zit in het elke dag keuzes moeten maken. En het moeten nadenken over dingen die voor anderen vanzelfsprekend zijn. De meeste mensen starten hun dag met veel mogelijkheden en een flinke dosis energie. Maar als je beperkt of ziek bent, is dat niet zo. En de dingen die je doet kosten je vaak ook meer energie dan een ander.
De 12 lepels die haar vriendin had gekregen, waren een symbool voor de hoeveelheid energie die iemand met een beperking of ziekte op een dag heeft. Elke activiteit, klein of groot “kost” een lepel. Opstaan kost bijvoorbeeld al 1 lepel, boodschappen doen 3 lepels, douchen 1 lepel, naar een verjaardag gaan 4 lepels enzovoort. Je snapt dat je met 12 lepels dan zo door je voorraad heen bent.
Keuzes maken en doseren
Je moet dus als je opstaat al nadenken over hoe je die dag je lepels in gaat zetten. Sta je op met veel klachten, dan heb je die dag minder lepels. En lepels erbij verdienen gaat helaas niet. Je kan er wel 1 extra gebruiken, maar dan heb je er de dag erna 1 minder. En op is op, dan kun je daarna gewoon niks meer. Klinkt frustrerend hè en dat kan het ook zeker wel zijn.
Ook ik moet elke dag goed nadenken over wat ik wel en niet kan doen. Ik moet dan bijvoorbeeld dingen afzeggen die ik wel graag zou willen doen, maar waarvan ik weet dat de “rekening” ervan gewoon te hoog is. Dingen die voor anderen heel vanzelfsprekend zijn, zoals bij elkaar op visite gaan, gaan winkelen of een dagje uit.
Maar ik bekijk het ook graag positief. Ik denk (hoop) dat de meeste mensen in mijn omgeving het bij mij inmiddels bijna niet meer merken. Ik heb er zelf een goede weg in gevonden. Het heeft me geleerd om goed te plannen, beter naar m’n lijf te luisteren en prioriteiten te stellen. Productiviteit in balans 😉. Als je beperkt bent in je energie en mogelijkheden dan ga je kijken naar wat écht belangrijk voor je is en waar je je energie aan wilt besteden. En dat is ook veel waard! Je maakt veel bewustere keuzes.
Zou ik niet liever een onbeperkt aantal lepels hebben? Natuurlijk! Maar wat is, dat is en dan kun je er maar beter het beste van maken. 🍋 Het is wel fijn om het anderen duidelijk te kunnen maken hoe het voelt, vooral omdat ze het vaak niet aan je zien. Daarom ben ik wel blij met de lepels van Christine 😁.
Hoe zit het bij jou? Heb je inzicht in hoeveel lepels jij op een dag hebt en hoe je ze het beste in kunt zetten? Of heb je misschien een andere manier dan de lepeltheorie om uit te leggen hoe het voor jou is om een beperking of ziekte te hebben? Ik hoor graag van je.
Groetjes Evelien
No Comments